Objawy wrodzonej wady serca u dzieci mogą być bardzo różne i zależą od rodzaju i nasilenia wady. Niektóre wady serca są bezobjawowe i wykrywane bywają przypadkowo, podczas cyklicznych badań pediatrycznych. Inne objawiają się z okresie noworodkowym i wymagają natychmiastowej interwencji medycznej.
Kiedy i jak można wykryć wady serca u dzieci?
Wady wrodzone serca należą do najczęściej diagnozowanych anomalii rozwojowych u dzieci i mogą być wykrywane już na etapie prenatalnym. Podczas rutynowego USG wykonywanego w 20. tygodniu ciąży istnieje możliwość zauważenia nieprawidłowości w budowie serca, a następnie skierowania przyszłej mamy do specjalisty. Wczesne rozpoznanie ma ogromne znaczenie, ponieważ choroby serca u dzieci mogą prowadzić do poważnych powikłań takich, jak narastanie objawów niewydolności krążenia. Wady wrodzone serca występują średnio u 6–8 noworodków na 1000 urodzeń i często współistnieją z innymi zespołami genetycznymi np. z zespołem Downa.
Objawy chorego serca u dziecka bywają niekiedy trudne do wychwycenia. U noworodków i niemowląt mogą pojawić się problemy z karmieniem, męczliwość, przyspieszony oddech lub słabe przybieranie na wadze. Takie problemy z sercem u niemowlaka często są pierwszym sygnałem do dalszej diagnostyki. Objawy choroby serca u noworodków mogą obejmować także sinicę, czyli zasinienie ust i paznokci, szczególnie przy wysiłku.
Lekarz, badając malucha, może wychwycić szmery świadczące o anomalii. Do potwierdzenia diagnozy służy echo serca, które pozwala ocenić budowę i funkcję mięśnia sercowego. W razie wątpliwości wykonuje się także EKG, rezonans magnetyczny lub cewnikowanie serca. Objawy wad serca u dzieci mogą nasilać się wraz z rozwojem, dlatego konieczna jest regularna kontrola. Tego typu schorzenia często rozwijają się stopniowo, prowadząc do niewydolności serca, jeśli nie zostaną odpowiednio wcześnie rozpoznane i leczone.
Chore serce u dziecka – objawy u starszych maluchów
Chore serce u dziecka może przez długi czas nie dawać jednoznacznych objawów, a pierwsze symptomy pojawiają się dopiero u starszych maluchów. Warto zwrócić uwagę na szybkie męczenie się podczas zabawy lub aktywności fizycznej, które nie jest typowe dla zdrowego dziecka. Niepokój powinny budzić także częste omdlenia, zawroty głowy, uczucie kołatania serca czy zauważalne zaburzenia rytmu. Ból w klatce piersiowej, szczególnie podczas wysiłku, to kolejny sygnał ostrzegawczy, podobnie jak nadmierna bladość lub sinica skóry.
Objawy chorego serca u dziecka mogą być niekiedy mniej charakterystyczne, przejawiając się np. zwiększoną potliwością, przez co rodzice mogą je bagatelizować. Jednak w sytuacji, gdy dziecko zemdleje, zasłabnie lub zacznie mieć problemy z oddychaniem połączone ze świstem, należy niezwłocznie udać się do kardiologa. Podstawowa diagnostyka, w tym EKG lub echo serca, pozwala ocenić funkcjonowanie mięśnia sercowego i podjąć odpowiednie leczenie.
Oto niektóre z objawów wrodzonej wady serca
• nieregularne bicie serca
• duszność i trudności w oddychaniu
• szybkie lub powolne bicie serca
• osłabienie, zmęczenie i brak apetytu
• sinienie lub bladość skóry i błon śluzowych
• niestabilność temperatury ciała i niska masa ciała
• obrzęk i puchnięcie kończyn, twarzy i klatki piersiowej
• zaburzenia snu i brak energii.
Jeśli masz podejrzenie, że Twoje dziecko może mieć wrodzoną wadę serca, natychmiast zwróć się do lekarza. Wczesne wykrycie i leczenie wady serca zwiększa szanse na harmonijny rozwój dziecka, mimo trudności, jakie wiążą się z chorobą.
Objawy choroby serca u noworodków a czynniki środowiskowe
Jednym z czynników rozwoju chorób serca są uwarunkowania środowiskowe, które nie mają związku z genami, lecz są związane z trybem życia i stanem zdrowia matki w ciąży. Do istotnych zagrożeń należą infekcje wirusowe, zwłaszcza różyczka, a także nieleczona cukrzyca lub choroby autoimmunologiczne. Wpływ mogą mieć także przyjmowane w tym okresie leki, np. na tarczycę, przeciwnowotworowe, hormonalne lub przeciwbólowe stosowane przewlekle. Szkodliwy jest również alkohol, palenie papierosów oraz inne używki, które mogą powodować trwałe uszkodzenia serca dziecka.
Warto podkreślić, że czynniki środowiskowe mogą potęgować wpływ predyspozycji genetycznych, wzmacniając objawy chorego serca u dziecka. Dlatego, jeśli mimo prowadzenia zdrowego stylu życia w ciąży, u noworodka zostanie stwierdzona wada, przyczyn można doszukiwać się w genach. Do najczęściej diagnozowanych anomalii należą ubytki w przegrodach serca, zwężenie drogi odpływu prawej komory, wady zastawek aorty i tętnicy płucnej, tetralogia Fallota oraz zwężenie cieśni aorty. Wczesne rozpoznanie objawów choroby serca u noworodków pozwala wdrożyć leczenie i poprawić rokowania małych pacjentów.
Choroba dziecka to ogromne wyzwanie finansowe.
• Zapewnimy Ci opiekę psychologa i wsparcie innych rodziców dzieci z niepełnosprawnością.
• Pomożemy Ci zgromadzić środki na leczenie i rehabilitację Twojej pociechy.
• Bezpłatnie przetłumaczymy dokumentację medyczną oraz skontaktujemy się z dziecięcymi klinikami kardiologicznymi w kraju i za granicą. To Ty zdecydujesz o optymalnej możliwości leczenia Twojego dziecka!
Jeśli potrzebujesz wsparcia w procesie leczenia i rehabilitacji, skontaktuj się z nami. Choroba dziecka to ogromne wyzwanie finansowe.
Jak rozpoznać wrodzoną wadę serca u dziecka – opowiada prof. Jacek Kusa, kardiolog dziecięcy
Prof. dr hab. n. med. Jacek Kusa jest wybitnym specjalistą w dziedzinie kardiologii dziecięcej, z bogatym doświadczeniem w diagnostyce i leczeniu wrodzonych wad serca u dzieci (WWS). Pełni funkcję kierownika Oddziału Kardiologii Dziecięcej w Górnośląskim Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach.
Prof. Kusa jest również aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, jego zainteresowania kliniczno-naukowe koncentrują się na przezskórnym leczeniu interwencyjnym wrodzonych wad serca u dzieci i młodzieży.
Problemy z sercem u niemowlaka – jak wygląda leczenie?
Problemy z sercem u niemowlaka wymagają indywidualnie dobranego planu leczenia, który zależy od rodzaju i stopnia zaawansowania wady. Dzięki rozwojowi diagnostyki prenatalnej oraz postępowi medycyny możliwe jest całkowite wyleczenie nawet 85 procent dzieci z wrodzonymi wadami serca. W prostszych przypadkach stosuje się leczenie farmakologiczne lub mniej inwazyjne zabiegi interwencyjne wykonywane podczas cewnikowania serca. Do takich procedur należy m.in. zabieg Rashkinda czy zamykanie ubytków z użyciem sprężynek lub zapinek Amplatza. W trudniejszych sytuacjach konieczna jest operacja kardiochirurgiczna, a w przypadku złożonych wad serca leczenie przebiega etapami i obejmuje kilka zabiegów.
Niezależnie od zastosowanej metody, każdy pacjent z wadą serca pozostaje pod stałą opieką kardiologa i często wymaga długotrwałego przyjmowania leków. Istotne znaczenie ma także wsparcie psychologa, dietetyka i fizjoterapeuty, co pomaga dziecku lepiej funkcjonować na co dzień.
Drodzy Rodzice i opiekunowie!
Jako mama 7-letniego Krystiana z WWS rozumiem, jak trudne i pełne wyzwań może być życie z dzieckiem z wadą serca. W fundacji Espero – Nadzieja dla dzieci znajdziecie wsparcie, zrozumienie i pomoc, których potrzebujecie. Nie wahajcie się skontaktować z nami. Jesteśmy tu, aby Wam pomóc.
Razem zawalczymy o serce Waszego dziecka!
